Waarom zou een Indiaas systeem van helen en genezen dat al duizenden jaren oud is, nog waarde hebben in deze tijd, in deze cultuur?
De redenen van belang zijn divers. Kijken we maar naar een aantal maatschappelijke uitdagingen als vergrijzing, vervuiling, overconsumptie, mobiliteit, de toenemende hebzucht en….waar we weinig mee kunnen en precies hier heeft Ayurveda zeker zinnige zaken over te vertellen.
Geriatrie of de behandeling van ouderen, is de snelst groeiende specialisatie binnen de klassieke geneeskunde. Het is ook één van de acht specialiteiten van Ayurveda. Al eeuwenlang hebben de recepten beschreven in deze Rasayana – specialiteit, hun waarde bewezen. De mens kan op een gezonde manier oud worden. Zichzelf regelmatig masseren met een warme, Ayurvedische kruidenolie, is één van die oude, degelijke adviezen. Als preventie van geriatrische klachten adviseert Ayurveda om een Pancha karma of Ayurvedische verjongingskuur te volgen. Deze maakt de weefsels schoon tot op het niveau van de individuele cellen en elimineert een teveel aan dosha energie.
Met het ouder worden zal de Vata energie toenemen. De huid en slijmvliezen worden droger. De botten worden lichter. Koude zal toenemen en Vata kwalen als pijnen steken de kop op. Vata balanceren is dan ook essentieel bij het ouder worden.
Vervuiling kent vele aspecten als het milieu, het voedsel, onze huizen en ons lichaam. Volgens Ayurveda kan echter ook onze geest vervuild zijn. Onverwerkte emoties, slecht geestelijk voedsel en niet vergeven situaties zijn hiervoor verantwoordelijk. Vuil in het algemeen kan je best verwijderen door het te verbranden. Agni of het Intelligente Vuur moet dan goed branden. In de Ayurvedische voedings-en kruidenleer zijn adviezen en kruiden voorhanden om Agni optimaal te doen branden. Een vuur dat flink brandt, doet alles verteren. Bij elke soort vervuiling is een Pancha karma kuur zeker ook aangewezen.
Vata is niet alleen de belangrijkste energie storing in de oude dag, maar is hét ziektebeeld van deze cultuur. De consumptie van slaappillen, kalmeermiddelen, pijnstillers en anti – depressiva is onrustwekkend hoog. Ook kinderen ontsnappen niet aan deze Vata storing. ADHD, hyperkinesie en concentratie stoornissen komen op steeds jongere leeftijd voor. De oorzaken zijn divers maar hebben allen kwaliteiten die Vata verhogen. Het verkeer, de communicatie snelwegen, de werkdruk, de tijdsdruk, de financiële druk, de administratieve rompslomp zijn een aantal voorbeelden. Ook de huidige tendens om alles zelf te willen doen, is hiervan een voorbeeld. Zelf bankieren, zelf tanken, zelf je drank in huis sleuren, zelf bediening in de winkels, we doen het allemaal extra erbij. Vata of de kwaliteit van beweging is alom. Rust en rust in ons hoofd is dan ook een natuurlijk verlangen.
Rust krijg je volgens Ayurveda als Vata terug gebalanceerd wordt. De snelle, harde, koude en droge kwaliteiten van Vata worden gebalanceerd door zachtheid, stabiliteit, structuur, warmte en olieachtige substanties. Als de Vata energie verlaagd, is de mens terug in zijn element.
Duidelijk is dat Ayurveda goed geplaatst is om het natuurlijke verlangen naar rust, lichtheid, helderheid en stilte te helpen vervullen. Het belang dat de filosofie en praktijk van Ayurveda op dit moment voor onze cultuur kan hebben, is dan ook groot.
Peter Van Herck